Introductie:
Welkom op onze website die gewijd is aan het monitoren van radioactieve achtergrondstraling in de buurt van de kerncentrale DOEL. Radioactiviteit boezemt vaak angst in en mensen maken zich snel zorgen. Benegora vindt het belangrijk een duidelijk beeld te hebben van wat radioactieve straling ís en hoe het gemeten kan worden. Door de achtergrondstraling zelf te meten en daar transparant over te zijn en de gegevens te delen, hopen we eventuele zorgen bij onze streekgenoten weg te nemen.

Wat is radioactieve straling?
Radioactieve straling verwijst naar de energie die vrijkomt bij het verval of de instabiliteit van atoomkernen. Dit kan plaatsvinden bij bepaalde elementen die we radioactieve stoffen noemen. Radioactieve stoffen komen overal van nature voor. Er zijn drie belangrijke soorten radioactieve straling: alfastraling, bètastraling en gammastraling.

•     Alfastraling:
Dit type straling bestaat uit heliumkernen die vrijkomen bij het verval van atoomkernen. Het heeft een beperkt bereik en kan gemakkelijk worden gestopt door een blad papier of enkele centimeters lucht.

•     Bètastraling:
Bètastraling bestaat uit elektronen of positronen die vrijkomen bij het verval van atoomkernen. Het heeft een groter bereik dan alfastraling en kan worden gestopt door een paar millimeters tot enkele meters van een materiaal, zoals hout of aluminium.

•     Gammastraling:
Gammastraling is elektromagnetische straling met de hoogste energie. Het heeft een zeer groot bereik en kan alleen worden gestopt door dichte materialen zoals lood of beton.

Wat is achtergrondstraling en waarom is het een goede indicatie voor de veiligheid van de kerncentrale?
Achtergrondstraling verwijst naar de constante aanwezigheid van natuurlijke en kunstmatige radioactieve stoffen in onze omgeving. Deze straling komt voort uit verschillende bronnen, waaronder het universum (kosmische straling en straling van de zon), de aarde (uranium, thorium, radioactief kalium, radioactief koolstof), bouwmaterialen en zelfs ons eigen lichaam. Het is belangrijk op te merken dat achtergrondstraling overal ter wereld voorkomt, ongeacht de nabijheid van een kerncentrale. De intensiteit kan echter wel sterk verschillen van de plaats waar wordt gemeten. Op hoger gelegen plaatsen in het gebergte kan het veel hoger zijn door kosmische straling. Ook op een vliegreis doe je nogal wat extra straling op.

Het meten van de achtergrondstraling in pulsen per minuut biedt een goede indicatie van de huidige stralingsniveaus in een bepaald gebied. Hoewel de metingen van de achtergrondstraling niet rechtstreeks gerelateerd zijn aan de activiteit van de kerncentrale, fungeren ze als een belangrijke referentie om eventuele significante afwijkingen of veranderingen in de stralingsniveaus te detecteren.

Door continue de achtergrondstraling in Ossendrecht te meten en de meetwaarden op onze website weer te geven, streven we ernaar om een continu beeld te geven van de stralingsniveaus in onze omgeving. Als er een verandering of afwijking wordt waargenomen, kunnen de relevante autoriteiten onmiddellijk actie ondernemen en de nodige controles uitvoeren om de veiligheid te waarborgen. Er bestaat ook een landelijk meetnet van het RIVM waarmee op verschillende plaatsen in Nederland wordt gemeten. Deze metingen zijn echter niet makkelijk inzichtelijk.

Wat is een normaal niveau voor de achtergrondstraling?
Zoals al hierboven gesteld hangt het niveau van de achtergrondstraling er heel sterk vanaf waar wordt gemeten. In een bergachtige streek is de achtergrondstraling veel hoger dan in een laaggelegen polderlandschap zoals in Nederland. Het kan in zo'n gebied wel enkele malen zo hoog zijn. Dit komt onder andere doordat in rotsen vaak uranium, thorium en andere radioactieve stoffen voorkomen. In onze regio is de achtergrondstraling betrekkelijk laag. Ook van invloed zijn de afmetingen van de detector, de Geigertelbuis. Hoe groter de telbuis hoe meer straling hij opvangt. Over de laatste twintig jaar hebben we gemerkt bij een andere, soortgelijke, meter dat de achtergrondstraling in onze regio meestal tussen de 10 en de 30 pulsen per minuut ligt. Soms zouden er kortdurende grote uitschieters voor kunnen komen die afkomstig zijn van de zon, de zogenoemde zon-erupties. Wanneer er echter een radioactieve wolk als gevolg van een kernramp optreedt dan geeft dit een zeer langdurige verhoging. Bij de kernramp in Tsjernobyl was de achtergrondstraling in Putte gedurende enkele weken twee maal zo hoog als normaal. Ook die waarde was echter niet schadelijk voor de gezondheid.